Μελαναιγίδα Διόνυσον

Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ζείδωρος – ὦμαι)
Alphabetic entry mu, page 387, line 38

<Μενδήσιος>, μένδος ἐλέγετο παρ’ Αἰγυπτίοις ὁ τράγος,
ἐκ τοῦ μένδος, μένδητος, μενδήτιος καὶ μενδήσιος· ἢ ὅτι
 τοπικόν ἐστι, ὡς θαλάσσιος, οὐράνιος.
<Μέλας>, ε
ἰς τὸ λάας.

Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ζείδωρος – ὦμαι)
Alphabetic entry pi, page 458, line 25

                                    πέλειαν δὲ ἄλλοι φασὶ
 περιστερᾶς εἶδος, οἷον φάσσαν· ἐτυμολογεῖται παρὰ τὸ
 πέλαν ὃ σημαίνει τὸ μέλας· πέλειαι περιστεραὶ λέγον-
 ται κα
ὶ μαντεῖαι.

Etymologicum Gudianum, Additamenta in Etymologicum Gudianum (ἀάλιον – ζειαί) (e codd. Vat. Barber. gr. 70 [olim Barber. I 70] + Pari
Alphabetic entry alpha, page 43, line 22

Αἰθάλη παρ τ αἴθωἐστι καίω. αἰθάλη δέ ἐστι σπ⌊οδὸς τοῦ πυρός⌋.

 <Αἰθάλη>· παρὰ τὸ αἴθω, τὸ καίω…

ἰθιοπία> <Ps. 67, 32>· παρ τ Αἰθίοψ· τοῦτο παρ τ αἴθω, τ καίω.

 <Αἰθίοψ μέλας· οἱονε εἰςὄψινὢν θείας δόξηςἣνὀπτάνεται <ἐντὸς>

τοἐνἘδὲμ ⟦παραδείσου. τὴν⟧ δὲ διαγωγὴν καὶ τὴν πολιτείαν τῶν Βραγμάνων

κέκτηται, οἵτινές εἰσιν οἱ ἅγιοι μάκαρες· οὐδὲν ὑπάρχει αὐτοῖς ⟦πρὸς διαγωγήν⟧,

ἀλλὰ οὐρανὸς σκέπη, στρωμνὴ ὕλη, τράπεζα ἡ γῆ, ἀκρόδρυα εἰς βρῶσιν αὐτοῖς,

καὶ τρυφὴ ⟦εὐχαὶ καὶ ὕμνοι⟧ ⌊εἰς θεὸν γινόμενοι. ὁ αὐτὸς Αἰθίοψ

περ⌋ισσόχειλος, χαλαστόδοντος, εὐρωστόψυχος, τολμηρὸς ⌊ἐν ψύχει, δειλὸς ἐν καύ-

ματι, ἀνεπιθύμητος πόλ⌋εων, ἐπιθυμητὸς δὲ μᾶλλον καθεύδειν ἐν τῇ ἰδίᾳ γαίᾳ

⌊καὶ ἀπολαύειν τῶν αὐτῆς παγκοσμίων ἀρωμ⌋άτων.  

 <Αἰθίοψ οὐχὥς τινες, παρ τἔχειν τὴνὄπα μελανήν σημαίνει τὴν

φωνὴν τὸνὀφθαλμόν·ἀλλ‘ ἔχων τὴνὄψιν καυστικήν. καὶ γράφεται διὰ

τοῦ <ο> μικροῦ⌋.

 {Ὁμήρου} <Αἴθουσαι> <θ 57>· αἱ ὑπὸ τοῦ ἡλίου καταυγαζόμεναι στοαί· παρὰ τὸ

αἴθεσθαι, ὅ ἐστι καίεσθαι καὶ φλέ⟦γεσθαι⟧.

ἴθριος>. ἔξω, ὑπὸ τὸν αἰθέρα ἤτοι ἀέρα.⌋

Etymologicum Symeonis, Etymologicum Symeonis (α – ἁμωσγέπως)
Volume 1, page 136, line 15

ἰθάλειος>· τὰ ἀπὸ τῶν εἰς <λος> βαρυτόνων ὑπὲρ δύο

συλλαβὰς ὄντων μὴ ἐθνικὰ διὰ τῆς <ει> διφθόγγου γράφονται· αἰόλος,

ὁ κατάστικτος, αἰόλειος, ὁ ποικίλος· αἴθαλος αἰθάλειος, σημαίνει

δὲ τὸν καπνόν….

ἶθος> (Eur. Rhes. 990?)· ἰστέον, ὅτι αἶθος ἐστὶν 

καίων· παρὰ τὸ αἴθω, τὸ καίω, αἰθός δὲ ὁ καιόμενος. οὕτω Φιλό-

ξενος εἰς τὸ Ῥηματικόν Z68. Et. gen. 188.  

<αἰθύσσειν> (Soph. Fr. 542)· ἀνασείειν, ἀνακαίειν

ἴθω>· τὸ καίω· ἐκ τοῦ δαίω, τὸ καίω, ὑπερβιβασμ

αἴδω καὶ τροπῇ τοῦ <δ> εἰς <θ> αἴθω. ἐκ δὲ τοῦ αἴθω γίνεται αἰθός,

ὁ μέγας ἢ μέλας. καὶ αἴθων (Soph. Ai. 222 teste Eust. 357, 14)

ἀνδρεῖος ἢ πολεμικός c 220 Z91. Et. gen. p. 136, 4.

<αἴθινα>· τὰ εὔκαυστα καὶ καύσιμα ξύλα. Et. gen. p.

Scholia In Aeschylum, Scholia in Aeschylum (scholia recentiora)
Play Pr, hypothesis-verse of play 428bis, line 14

                                            βοᾷ δὲ καὶ στενάζει διὰ τοῦτο
ἡ θάλασσα καὶ ὁ βυθὸς καὶ ὁ μέλας τόπος τοῦ Ἅιδου ὑποβρέμει κα
ὑποστενάζει, ἢ μετὰ στεναγμοῦ ἦχον ἐμφέρει.

Ενώ υπάρχουν αναφορές για τον ναό του  Διονύσου του Μελαναιγίδος, του Διονύσου εκείνου που φέρει ή κρατά την Μαύρη ΑΙΓΙΔΑ ή φέρει την μαύρη κατ-ΑΙΓΙΔΑ …

 Απατούρια/ Απατουρία είναι η ανάλογη τελετή των Αθηναίων στην οποία εορτάζεται ο προστάτη-θεού της φρατρίας, συνήθως ο Δία Φρατρίου ή της Αθηνάς Φρατρίας καθώς και ο Μελαναιγς Διόνυσος.

 Θεωρείτε ότι είναι η εορτή εισόδου των νέων εφήβων στην φρατρία… Εορτάζεται από τις 27-29 Πυανεψιώνος (12-14 Νοεμβρίου) όπου γράφονται τα παιδιά τους στα μητρώα…Η εορτή των νέων κλάδων/υιών με την αιγίδα του Διονύσου, ενώ θεωρούσαν ότι μέχρι τότε οι παίδες δεν είχαν πατέρα – Α-πάτορες και τώρα αποκτούν  αφού έχουν δηλωθεί και αναγνωριστεί και επίσημα πλέον , από τους γονείς-πατέρες τους, ως γνήσια τέκνα τους στην φρατρία !!!

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum
Kallierges page 118, line 55

                 Καὶ <ἀπατουρία>, ἑορτὴ ἐπιτελουμένη
τῷ Διονύσῳ τῷ πυανεψιῶνι [μηνί·] ἢ ἐπειδὴ ἐν ταύτῃ
τῇ ἑορτῇ τοὺς γεννωμένους ἐν τῷ ἐνιαυτῷ ἐκείνῳ
παῖδας τότε ἐνέγραφον ὀμνύντες οἱ πατέρες, ἦ μὴν
Ἀθηναίους ἐξ αὐτῶν Ἀθηναίων· ἐδόκουν τε οἱ παῖδες
πρὸ τούτου ἀπάτορες ὄντες, τότε πατέρας ἔχειν.

Hesychius Lexicogr., Lexicon (Α – Ο)
Alphabetic letter alpha, entry 5842, line 1

<Ἀπατούρια>· ἑορτὴ Ἀθήνησιν ἐπὶ ἡμέρας τέσσαρας, ὧν ἡ
 πρώτη <δορπία> καλεῖται, ἡ δευτέρα <ἀνάῤῥυσις>, ἡ τρίτη
 <κουρεῶτις>, ἡ τετάρτη <ἐπίβδα>

 Pausanias Perieg., Graeciae descriptio
Book 2, chapter 35, section 1, line 2

τὸ δὲ καὶ ἐν αὐτῇ τῇ πόλει. πλη-

σίον δὲ αὐτοῦ Διονύσου ναὸς Μελαναίγιδος· τούτῳ

μουσικῆς ἀγῶνα κατὰ ἔτος ἕκαστον ἄγουσι, καὶ ἁμίλλης

κολύμβου καὶ πλοίων τιθέασιν ἆθλα·

( μέλαιναν αἰγίδα φοροῦσα. )

Suda, Lexicon
Alphabetic letter mu, entry 451, line 3

Μελαναιγὶς Διόνυσος.> καὶ ζήτει ἐν τῷ Ἀπατούρια.

<Μέλαν:> τὸ ἀντιδιαιρούμενον τῷ λευκῷ χρώματι· καὶ ἰδίως, ᾧ

γράφομεν. μέλαν δέ ἐστι χρῶμα συγκριτικὸν ὄψεως, λευκὸν δὲ χρῶμα

διακριτικὸν ὄψεως. καὶ <Μελαναιγίδα Διόνυσον> ἱδρύσαντο ἐκ

τοιαύτης αἰτίας. αἱ τοῦ Ἐλευθῆρος θυγατέρες θεασάμεναι φάσμα το

Διονύσου ἔχον μελάνην αἰγίδα ἐμέμψαντο· ὁ δὲ ὀργισθεὶς ἐξέμηνεν

αὐτάς. μετὰ ταῦτα ὁ Ἐλευθὴρ ἔλαβε χρησμὸν ἐπὶ παύσει τῆς μανίας

τιμῆσαι Μελαναιγίδα Διόνυσον.

Lexica Segueriana, Collectio verborum utilium e differentibus rhetoribus et sapientibus multis (Σ<b>) (recensio aucta e cod. Co
Alphabetic entry alpha, page 113, line 15

                   ἐκ δὲ τούτου ἥ τε ἑορτὴ Ἀπατούρια
 καὶ Διονύσου Μελαναιγίδος [ἐδομ]ήσαντο βωμόν. 


Scholia In Aeschylum, Scholia in Aeschylum (scholia vetera)
Play Th, hypothesis-epigram-scholion 699k, line 1

μελαναιγὶς τὴν μέλαιναν κα φοβερὰν αἰγίδαἔχουσα. ADNaP

μελαναιγὶς] θανατηρά. BH  

μελαναιγὶς] μέλαιναν αἰγίδα φοροῦσα. CQθT

μελαναιγὶς μελαίνας καταιγίδαςἐμποιοῦσα. Ξa

Scholia In Aeschylum, Scholia in Aeschylum (scholia vetera)
Play Th, hypothesis-epigram-scholion 700c, line 4

 θT ἡμέτερον· + οὐ χρὴ πρὸς τὸ <εἶσι> τὸ <δόμον> συντάσσειν καὶ σμι-
κρύνειν τὸ μον – οὐ γὰρ ἁρμόζει τῷ μέτρῳ οὕτως – , ἀλλὰ πρὸς τὸ <Ἐριν-
νὺς> καὶ μεγεθύνειν καὶ συντάσσειν οὕτως· ἡ Ἐριννὺς γὰρ τῶν δόμων 
μελαναιγ
ὶς οὐκ εἶσι καὶ ἐπελεύσεταί τινι, ὅταν δέχωνται οἱ θεοὶ θυσίαν ἐκ
χειρ
ῶν αὐτοῦ.

Michael Apostolius Paroemiogr., Collectio paroemiarum
Centuria 3, section 31, line 17

ἐκ δὲ τούτου ἥ τε ἑορτὴ Ἀπα-
τούρια καὶ Διονύσου Μελαναιγίδος βωμὸν ἐδομήσαντο.

Suda, Lexicon
Alphabetic letter mu, entry 451, line 3

 καὶ <Μελαναιγίδα Διόνυσον> ἱδρύσαντο ἐκ τοιαύτης αἰτίας.

Suda, Lexicon
Alphabetic letter mu, entry 451, line 7

         μετὰ ταῦτα ὁ Ἐλευθὴρ ἔλαβε χρησμὸν ἐπὶ παύσει τῆς μανίας
τιμῆσαι Μελαναιγίδα Διόνυσον.

Suda, Lexicon
Alphabetic letter alpha, entry 2940, line 14

ἐκ δὲ τούτου ἥ τε ἑορτὴ Ἀπατούρια, καὶ Διονύσου Μελαναιγίδος
ἐδομήσαντο.

Συνεχίζετε

Αφήστε ένα Σχόλιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *